1. Czym jest kasowy PIT?
Kasowy PIT to dobrowolna metoda rozliczenia podatku dochodowego (PIT, ale także ryczałt), w której:
- Przychód uznawany jest w chwili otrzymania płatności (również częściowej), nie przy wystawieniu faktury
- Jeśli płatność nie nastąpi w ciągu 2 lat od daty faktury lub podatnik kończy działalność, przychód musi i tak zostać rozliczony
2. Kto może stosować kasowy PIT?
Z tej uproszczonej metody mogą korzystać przedsiębiorcy, którzy spełniają łącznie następujące warunki:
- Osiągnęli w poprzednim roku przychody ≤ 1 000 000 zł (czyli ok. 250 000 €)
- Prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów (KPiR) – bez pełnej księgowości
- Działają jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, samodzielnie – nie w formie spółek cywilnych, jawnych itp.
- W transakcjach stosują faktury B2B – metoda nie obejmuje sprzedaży dla konsumentów,
- Wykluczona jest sprzedaż powiązana (z podmiotami zależnymi), a także transakcje związane z zbyciem środków trwałych czy wartości niematerialnych z ewidencji
3. Procedura wyboru metody
Przedsiębiorca musi złożyć pisemne lub elektroniczne oświadczenie o wyborze metody kasowej do naczelnika urzędu skarbowego:
- do 20 lutego 2025 (dla kontynuujących działalność)
- nowi przedsiębiorcy – do 20. dnia miesiąca po założeniu działalności, a gdy rozpoczęli ją w grudniu – do końca roku
4. Zalety i wyzwania metody kasowej
Korzyści:
- Lepsza płynność finansowa – podatek płacony dopiero po otrzymaniu zapłaty
- Odbiega od spraw za zaległości – podatek można „odroczyć” do czasu faktycznej zapłaty
- Ogranicza ryzyko finansowe związane z długimi terminami płatności
Wyzwania:
- Obowiązek prowadzenia ewidencji zapłat: data wystawienia faktury, numer, kwota, data wpływu
- Konieczność monitorowania płatności i terminu 2-letniego
- Koszty – jeżeli faktura nie zostanie zapłacona (np. brak windykacji), po dwóch latach i tak trzeba zapłacić podatek
- Korzystanie z kosztów zgodnie z opłaceniem – koszty można odliczyć dopiero po zapłacie, co może wpłynąć na rozliczenia kwartalne czy roczne
5. Przykład z życia
Przedsiębiorca wystawia fakturę 10 000 zł 20 stycznia 2025 r. z terminem płatności do 31 stycznia. Klient zapłaci dopiero 20 marca. Dzięki kasowemu PIT przedsiębiorca zapłaci podatek za ten przychód w kwietniu 2025, zamiast w lutym – zgodnie z datą wpływu
Jeśli w ciągu 2 lat płatność nie zostanie uregulowana, to i tak przychód musi zostać rozliczony – najpóźniej 20 stycznia 2027 r. lub w dacie likwidacji działalności
6. Obowiązki ewidencyjne i JPK
Wybór kasowego PIT pociąga za sobą dodatkowe obowiązki:
Szczegółowe ewidencjonowanie faktur i płatności,
Systemy finansowe (np. Symfonia, iFirma) często oferują wsparcie, dzięki opcji automatycznego oznaczania zapłaconych faktur
Konieczne są zmiany w strukturach JPK_PKPiR i JPK_EWP – raportowanie przychodów na podstawie realnych wpływów
7. Czy warto wybrać kasowy PIT?
Tak, jeśli zależy Ci na płynności i chcesz uniknąć płacenia podatku „z góry”.
Nie, jeśli masz skomplikowane struktury kosztowe, transakcje powiązane lub prowadzisz pełną księgowość.
Decyzję warto skonsultować z księgowym lub doradcą podatkowym, który pomoże ocenić wpływ metody na cash flow, ewidencję i compliance.
Podsumowanie
| Aspekt | Memoriałowy PIT | Kasowy PIT (nowość 2025) |
| Moment opodatkowania | Data faktury | Data płatności (max 2 lata lub likwidacja) |
| Wymagania | Dowolna forma prowadzenia JDG | KPiR, przychody ? 1 mln, B2B faktury |
| Zalety | Proste rozliczanie | Lepsza płynność, mniej ryzyka |
| Wady | Podatek przed wpływem | Trzeba monitorować, ewidencjonować, koszty dopiero po zapłacie |
Kasowy PIT to duży krok w stronę elastyczniejszego rozliczania podatków dla mikroprzedsiębiorców. To rozwiązanie przynosi realne korzyści płynnościowe, choć wymaga większej skrupulatności w dokumentacji. Zanim wybierzesz, sprawdź, czy spełniasz warunki, złóż oświadczenie, a następnie dostosuj swój system finansowy do nowego sposobu pracy.