KPiR to dokument służący do ewidencjonowania operacji gospodarczych w formie uproszczonej. W szczególności wpisuje się do niej wszelkie przychody przedsiębiorstwa, zakup towarów i materiałów oraz związane z nimi koszty oraz rozmaite wydatki ponoszone w związku z prowadzoną działalnością. Do prowadzenia KPiR są zobowiązane osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, spółki jawne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych, a także spółki partnerskie, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów oraz operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły równowartości 1,2 mln euro.
Co ważne, rozporządzenie ministra finansów z 26.08.2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów określa sytuacje, w której podatnik jest zwolniony z obowiązku prowadzenia KPiR. Są to osoby, które:
- rozliczają się z podatku dochodowego za pomocą ryczałtu ewidencjonowanego lub karty podatkowej,
- nie mają prawa do prowadzenia księgowości uproszczonej i muszą prowadzić pełne księgi rachunkowe,
- wykonują tylko usługi przewozu osób i towarów taborem konnym,
- wykonują zawód adwokata wyłącznie w zespole adwokackim,
- sprzedają środki trwałe po likwidacji działalności.