Nowelizacja przepisów wprowadza obniżenie minimalnej podstawy składki zdrowotnej o 25%, a także wyłączenie przychodów ze sprzedaży środków trwałych z podstawy składki. Poniżej przedstawiamy szczegółową analizę tych zmian i ich praktycznego wpływu na przedsiębiorców.
1. Dlaczego wprowadzono zmiany?
Wielu właścicieli jednoosobowych działalności gospodarczych ponosiło składkę zdrowotną na poziomie nieadekwatnym do faktycznych dochodów. W efekcie, przy niskich lub sezonowych przychodach, obciążenie to stanowiło dużą barierę w prowadzeniu działalności. Celem reformy jest:
- poprawa płynności finansowej najmniejszych firm
- uproszczenie zasad
- lepsze dostosowanie wysokości składki do realnej sytuacji przedsiębiorcy
2. Nowe stawki – ile zapłacą przedsiębiorcy?
Od lutego 2025 r. składka zdrowotna dla JDG opodatkowanych skalą lub liniowo będzie obliczana od:
- 75% minimalnego wynagrodzenia, zamiast dotychczasowych 100%.
Przykład:
Miesiąc | Podstawa (75% min. wynagrodzenia) | Składka (9%) |
Luty 2025 – styczeń 2026 | 3 499,50 zł | 314,96 zł |
Styczeń 2025 (jeszcze stara zasada) | 4 242 zł | 381,78 zł |
Roczna oszczędność: ok. 1 260 zł, czyli ponad 100 zł miesięcznie.
3. Kto skorzysta najbardziej?
Nowe zasady kierowane są przede wszystkim do:
- mikroprzedsiębiorców z niskimi dochodami
- firm sezonowych (np. turystyka, gastronomia)
- osób fizycznych prowadzących JDG na skali podatkowej lub podatku liniowym
Dla ryczałtowców zmiany są mniej odczuwalne – tam składki pozostają powiązane z poziomem przychodów w trzech progach.
4. Dodatkowa zmiana: środki trwałe wyłączone z podstawy
Od 2025 roku przedsiębiorcy nie muszą doliczać do podstawy składki:
- przychodów ze sprzedaży środków trwałych (np. auta firmowego)
- wartości niematerialnych i prawnych (np. licencji, oprogramowania)
To oznacza:
- niższy dochód wykazywany do ZUS
- brak obowiązku płacenia wyższej składki po sprzedaży drogiego sprzętu
- lepsze planowanie cash flow przy jednorazowych transakcjach
5. Harmonogram obowiązywania
- Styczeń 2025: jeszcze obowiązuje stara zasada (100% minimalnego wynagrodzenia)
- Luty 2025 – styczeń 2026: nowe zasady – niższa podstawa i nowe zasady obliczania składki
Od 2026 r.: planowane dalsze zmiany – m.in. składka progresywna.
6. Plusy i minusy zmian
Zalety:
- Oszczędność – ponad 1 200 zł rocznie dla najmniejszych firm
- Lepsze dopasowanie do realnych dochodów
- Ulga dla sezonowych branż
- Przejrzystość – jasne zasady i kwoty
Wyzwania:
- Trzeba uważnie śledzić aktualne stawki
- Nadal brak pełnego powiązania składki z realnym dochodem netto
- Nie dotyczy wszystkich form opodatkowania (np. spółki z o.o.)
7. Co dalej? Plany na 2026
Ministerstwo Finansów zapowiedziało na 2026 r. kolejną reformę systemu składki zdrowotnej, która ma wprowadzić:
- składkę progresywną – wyższą dla wysokich dochodów
- progi dochodowe i możliwość częściowego zwolnienia dla najniższych dochodów
- uproszczenie rozliczeń – mniej formularzy, bardziej zautomatyzowane wyliczenia
Podsumowanie
Zmiany w składce zdrowotnej obowiązujące od 2025 roku to krok w dobrym kierunku, szczególnie dla drobnych przedsiębiorców, którzy najbardziej odczuli skutki Polskiego Ładu. Obniżenie podstawy składki o 25% oraz wyłączenie środków trwałych z jej podstawy pozwalają na realne oszczędności i bardziej sprawiedliwe obciążenia.
To rozwiązanie nie jest idealne – nie dotyczy wszystkich form opodatkowania i nadal nie uzależnia składki w pełni od faktycznego dochodu. Niemniej jednak, daje nadzieję na bardziej racjonalne podejście do systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce i może stanowić fundament dla dalszych, korzystnych zmian w 2026 roku.