Prowadzenie własnego biznesu w Polsce może przybierać różne formy. Wyróżnia się bowiem kilka rodzajów działalności gospodarczej, a każda z nich posiada szereg charakterystycznych cech, takich jak np. ilość wspólników, wymagany kapitał zakładowy czy możliwa forma opodatkowania. Do najczęściej uruchamianych działalności gospodarczych zalicza się:
Jednoosobowa działalność gospodarcza – to najpopularniejsza forma prowadzenia własnego biznesu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, prowadzona jest we własnym imieniu, w sposób ciągły i zorganizowany, a właściciel odpowiada za zobowiązania firmy własnym majątkiem. Ma ona również prawo zatrudniać osoby współpracujące oraz współpracować z innymi firmami.
Spółka jawna – jest to spółka, która nie posiada osobowości prawnej, ale posiada zdolności prawne. Każdy z jej wspólników odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy. Jej podmioty zarządzające wybierają wspólnicy, ale osoba taka nie otrzymuje za to żadnego wynagrodzenia.
Spółka cywilna – nie posiada osobowości prawnej, powołuje się ją poprzez sporządzenie umowy między wspólnikami, którą należy złożyć w urzędzie skarbowym. Może zostać założona na czas określony lub nieokreślony, nie wymaga wniesienia wkładu własnego. Wspólnicy partycypują w zyskach (lub stratach) w ustalonym wcześniej procencie.
Spółka komandytowa – jest formą przejściową między spółkami osobowymi a kapitałowymi. W jej strukturach wyróżnia się komplementariusza, czyli osobę odpowiadającą za zobowiązania spółki swoim majątkiem, a także komandytariusza, odpowiadającego za zobowiązania kwotą ustaloną wcześniej w umowie.
Spółka partnerska – w jej ramach będący osobami fizycznymi wspólnicy otwierają działalność w celu wykonywania wolnych zawodów. Zaliczają się do nich m.in. adwokaci, architekci, lekarze, notariusze, radcy prawni, księgowi, brokerzy ubezpieczeniowi, tłumacze oraz rzeczoznawcy.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – zalicza się do grupy spółek handlowych. Wymagany kapitał zakładowy to 5 tys. zł, a wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki wobec wierzycieli. Jej organy to zarząd oraz zgromadzenie wspólników, niekiedy również rada nadzorcza (gdy kapitał zakładowy przekracza 500 tys. zł, a wspólników jest więcej niż 25).
Jednoosobowa działalność gospodarcza – podatki
Zdecydowana większość osób rozpoczynających przygodę z własnym biznesem decyduje się na uruchomienie jednoosobowej działalności gospodarczej.Wiąże się z tym wybór formy opodatkowania firmy. Przedsiębiorcy mogą zdecydować się na:
zasady ogólne – podatek dochodowy wynosi 18% w przypadku przychodów rocznych do kwoty 85 528 zł oraz 32% w przypadku dochodów powyżej tej kwoty (wyższa stawka obowiązuje jedynie wobec nadwyżki),
podatek liniowy – bez względu na wysokość rocznych przychodów podatek dochodowy zawsze wynosi 19%,
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – jego stawki wynoszą 20%, 17%, 8,5%, 5,5% lub 3%, jest dostępny tylko dla wybranych rodzajów działalności, przedsiębiorca nie może obniżać podstawy opodatkowania poprzez koszty uzyskania przychodów,
karta podatkowa – przeznaczona dla określonych w ustawie rodzajów działalności, kwota podatku jest zależna m.in. od zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników oraz liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest firma.
Warto przy tym pamiętać, że raz dokonany wybór formy opodatkowania nie oznacza, że przedsiębiorca musi się jej trzymać na stałe. Zmiany formy opodatkowania można dokonać do 20 stycznia następnego roku, o ile oczywiście działalność kwalifikuje się do opodatkowania ryczałtem czy kartą.