Przedpłata a moment powstania przychodu w PIT

Działalność gospodarcza jest ściśle związana z obrotem gotówki. Dla praktycznie każdego przedsiębiorcy nie ma nic nadzwyczajnego w tym, że czasem konieczne jest pobranie określonej kwoty na pokrycie części kosztów związanych z wykonaniem usługi, czyli tzw. przedpłaty.

Nic więc dziwnego, że nasuwa się pytanie, w którym momencie powstaje przychód w PIT. Poza tym warto dowiedzieć się, czy przedpłata podlega opodatkowaniu. Wszystko zostało wyjaśnione poniżej!

Kiedy następuje moment powstania przychodu w PIT?

Na początku należy przede wszystkim nadmienić, że przychodem przedsiębiorcy są kwoty mu należne. Co to oznacza w praktyce? Nawet jeśli kontrahent nie wypłacił wcześniej ustalonej sumy, lub jej części za wykonanie usługi, to podatnik może zażądać jej zwrotu i tym samym stanowi ona jego przychód. Aspekt ten został zastrzeżony prawnie, a przepisy jasno wskazują, że w momencie wystawienia faktury lub uregulowania płatności jest równoznaczne z datą powstania przychodu. W tym przypadku nie ma żadnego znaczenia to, czy przedsiębiorca w ogóle otrzymał pieniądze za swoją pracę. Mówiąc wprost, przychód powstaje w momencie, gdy podatnik ma prawo do otrzymania należności. W chwili zawarcia umowy z kontrahentem nawiązuje się relacja usługodawca-wierzyciel, co w rozumieniu prawa cywilnego oznacza możliwość skutecznego i prawnie zgodnego odzyskania należności.

Należy jednak pamiętać, że aby przychód mógł zostać opodatkowany, to musi on zostać uznany za trwały, definitywny i bezzwrotny. W związku z tym omawiana przedpłata nie jest kwotą przyczyniającą się do powstawania opodatkowanego przychodu.

Przedpłata może podlegać opodatkowaniu

Po przeczytaniu powyższych informacji mogłoby się wydawać, że przedpłata w żadnym razie nie będzie opodatkowana. Nic bardziej mylnego. Wszystko zależy bowiem od jej charakteru. Uiszczona kwota, która ma pokryć tylko część usługi, nie jest jednoznaczna z definitywnym czy trwałym zakończeniem transakcji, a tym samym uzyskaniem przychodu. Jednak sytuacja wygląda zupełnie inaczej w przypadku, gdy za towar lub usługę zostanie wpłacona cała należna kwota, ponieważ przedsiębiorca nie może jej uznać za przedpłatę. Jest to bowiem opodatkowany przychód. Co ciekawe, osoba prowadząca działalność gospodarczą ma możliwość opodatkować nawet częściowe zaliczki. Z tym że musi złożyć w urzędzie skarbowym deklarację PIT-36 lub PIT-36L po roku stosowania tego sposobu (okres nie może być krótszy). Co więcej, przedpłaty powinny zostać udokumentowane przy pomocy kasy fiskalnej. Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się opodatkować przedpłaty, to będą generować przychód. Poza tym zobowiązany jest wystawić kontrahentowi tzw. fakturę zaliczkową. Powinien to zrobić najpóźniej 15 dnia miesiąca następującego po tym, jak otrzymał pieniądze z tytułu przedpłaty. Może również wystawić dokument wcześniej, ale tylko do 30 dni przed otrzymaniem wpłaty.

Czy podatnicy zwolnieni z podatku VAT mogą opodatkować przedpłaty?

Zwolnieni z podatku VAT są ci podatnicy, których przychód w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył 200 000 zł. Mimo zmian wprowadzonych w 2022 roku ta kwota nie pozostaje niezmienna od 2017. Nawet jeśli przedsiębiorca jest zwolniony z podatku VAT, to jak najbardziej może opodatkować przedpłaty. Głównie dlatego, że ma obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedażowej na kasie fiskalnej. Podatnicy zwolnieni z podatku VAT nie zostali upoważnieni do wystawiania faktury zaliczkowej, ponieważ mogą wystawić dokumenty sprzedaży dopiero po zakończeniu transakcji. Jeżeli jednak klient będzie chciał potwierdzenia wpłaty, to przedsiębiorca może wystawić KP, czyli kasa przyjęła, gdy płatność została uiszczona w gotówce. Jeżeli przedpłata wpłynęła na konto, to takim potwierdzeniem będzie samo wykonanie przelewu.