Wyniki danych statystycznych Ministerstwa Finansów odnoszące się do uchylania przez pracodawców od zapłaty należnych zaliczek na podatek PIT od wynagrodzeń swych pracowników w latach 2011 – 2012 pokazują, że osoby łamiące prawo dobrowolnie poddają się egzekucji i zapłacie zaległych zobowiązań.
Działania te mimo, że nie są dobrze odbierane przez organy skarbowe dają właścicielom firm możliwość uniknięcia wpisu do Krajowego Rejestru Karnego. Niektóre przypadki rażącego naruszenia przepisów skutkują pozbawieniem podatnika możliwości wykonywania zawodu a także nałożeniem kary finansowej czego każdy przedsiębiorca chce uniknąć.
O ile zapłata kary nie jest zbyt dotkliwa o tyle już wpis w rejestrze niesie za sobą znacznie więcej konsekwencji – przedsiębiorca traci wiarygodność w oczach partnerów handlowych. Przez wzgląd na taką okoliczność osoby przeciwko którym wszczęte zostało postępowanie wyjaśniające praktycznie w każdym przypadku będą decydować się na dobrowolną odpowiedzialność za czyny prawnie zabronione.
Sprawa dla sądu
Tego typu sprawy znajdują swój finał na sądowej wokandzie w momencie, gdy czyn zabroniony popełniony przez podatnika nosi znamiona przestępstwa skarbowego. O tym czy przedsiębiorca zostanie postawiony w stan oskarżenia czy też nie decydowało w roku 2013 przekroczenie kwoty 8000 zł. W latach 2011oraz 2012 kwoty te wynosiły odpowiednio 6930 oraz 7500 złotych.
Postępowanie może zostać umorzone jeżeli w czasie jego przebiegu sąd orzeknie iż dany czyn nie posiada znamion czynu prawnie zabronionego. Jeżeli jednak takie znamiona posiada – na przedsiębiorcę może zostać nałożona kara ograniczenia bądź pozbawienia wolności oraz kara grzywny. To, jaki będzie jej wymiar zależy także od wysokości nieodprowadzonego podatku. Zdarza się też, że postępowanie takie zostaje umorzone gdyż sąd nie dysponuje dowodami które świadczą o winie podatnika.
Jeżeli kwoty zobowiązań wobec organów skarbowych są bardzo duże podatnik zostaje ukarany karą ograniczenia lub pozbawienia wolności. W przypadku gdy kwoty dotyczą zobowiązań na kwoty do 300.000 PLN w 2012 roku oraz w roku wcześniejszym – 277200 PLN.
Rośnie ilość postępowań
Wszczęcie postępowania następuje z chwilą wystąpienia uzasadnionego podejrzenia co do popełnienia przez podatnika przestępstwa skarbowego. Rok 2011 to 22314 postępowań natomiast rok później tj. w 2012 ich liczba wzrosła do 24244 tj o 8,6% więcej niż w roku poprzednim. Najczęściej objęte są nim osoby, które nie dokonały zapłaty podatku w wyznaczonych terminach bądź próbują obejść przepisy podatkowe w sposób niezgodny z prawem między innymi poprzez zatajenie podstaw opodatkowania.
Częste są także próby zaniżania podstawy opodatkowania. Taką metodą jest m.in. zaliczanie niektórych przedmiotów na poczet kosztów. Najczęstsza przyczyna nie dokonania zapłaty należnych podatków przez przedsiębiorców to trudność z utrzymaniem płynności finansowej będącej wynikiem kryzysu finansowego mającego miejsce w ostatnich latach. Od obowiązku podatkowego nie da się jednak uciec.
Uniewinnienia są rzadkością
Należy zawsze pamiętać, iż akt oskarżenia nie jest jednoznaczny z poniesieniem odpowiedzialności. Każda sprawa jest badana. W każdej chwili takiego postępowania organ prowadzący sprawę uzna, że nie ma okoliczności uzasadniających wydanie wyroku skazującego. Takie sytuacje należą jednak do rzadkości. Ilość osób uniewinnionych przez sądy są bardzo małe.