Lokal mieszkalny a amortyzacja liniowa

Jeżeli przedsiębiorca zakupi lokal mieszkalny, który będzie wykorzystywany na potrzeby firmy, może wpisać go do ewidencji środków trwałych, a także poddać amortyzacji.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, mianem budynku mieszkalnego określa się obiekt budowlany, którego co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana w celach mieszkaniowych. Aby wprowadzić zakupiony przez przedsiębiorcę lokal mieszkalny do ewidencji środków trwałych, musi on spełniać wymogi zawarte w art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

• musi być własnością lub współwłasnością przedsiębiorcy
• jego zakładany okres użytkowania musi być dłuższy niż jeden rok
• powinien być kompletny i nadający się do użytku
• należy udowodnić, że zostanie on przeznaczony do celów działalności gospodarczej (lub że przedsiębiorca odda go do użytku na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu)

Spełniający te warunki lokal mieszkalny można wpisać do ewidencji środków trwałych firmy i amortyzować go w czasie. Najpierw należy jednak ustalić jego wartość początkową. Sposób jej wyliczenia jest zależny od metody nabycia lokalu. Do najczęstszych sposób nabycia lokalu mieszkalnego zalicza się:

• nabycie odpłatne – cena nabycia
• nabycie częściowo odpłatne – cena nabycia powiększona o wartość przychodu określoną w art. 11 ust. 2b (ustawa o PIT) lub powiększona o wartość przychodu określoną w art. 15 ust. 5a (ustawa o CIT)
• środek trwały wytworzony we własnym zakresie – koszt jego wytworzenia
• środek otrzymany jako darowizna, spadek lub w inny nieodpłatny sposób – wartość rynkowa lokalu z dnia jego nabycia (jeżeli umowa o nieodpłatnym przekazaniu lub umowa darowizny nie ustaliła tej wartości jako niższej)

Jeżeli lokal mieszkalny został wprowadzony do ewidencji środków trwałych, jego amortyzację należy rozpocząć od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła ta czynność. Amortyzacji można dokonywać poprzez następujące metody:

• liniową – wówczas stosuje się stawkę podaną w wykazie stawek, będącym załącznikiem do ustawy o PIT – wynosi ona 1,5% w skali roku, co oznacza, że lokal będzie amortyzowany przez okres 66 lat i 8 miesięcy
• liniową przyspieszoną – jeżeli lokal mieszkalny używany jest w warunkach złych (maksymalna stawka może wynieść 2,1%) lub pogorszonych (maksymalna stawka może wynieść 1,8%)
• liniowa indywidualna – można ją zastosować, tylko jeśli:
  
  • lokal był używany od co najmniej 60 miesięcy lub ulepszony przed wprowadzeniem do ewidencji, a wydatki poniesione w tym celu stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej
  • był wprowadzony do ewidencji środków trwałych po raz pierwszy

Jeden z tych sposobów należy wybrać przed rozpoczęciem amortyzacji, a następnie stosować ją aż do pełnego zamortyzowania lokalu.