Jak sytuacja przedsiębiorców nabywających samochody na cele firmowe i późniejszą ich sprzedaż wpływać będzie na kwestie podatkowe – czy istnieją sposoby aby ograniczyć koszty z tym zakresie?
W przypadku ogromnej większości przedsiębiorców posiadanie przez ich firmę samochodu staje się w dzisiejszych warunkach koniecznością – firmowy samochód służy bowiem celom związanym z prowadzoną działalnością - stanowi niezbędny środek realizacji zleceń napływających od kontrahentów, służy również jego właścicielowi wyjazdom na spotkania biznesowe. Zgodnie z przepisami przedsiębiorcy mogą wejść w posiadanie firmowego auta w następujący sposób:
- użytkowanie samochodu prywatnego do celów prowadzonej działalności (prowadzenie przez firmę książki przebiegu pojazdu na podstawie której wyliczana zostaje kilometrówka),
- wykorzystywanie w firmie samochodu użyczonego na podstawie stosownej umowy (tutaj także obowiązuje kilometrówka),
- wprowadzenie auta do firmowego majątku (do ewidencji środków trwałych) – znika wówczas konieczność rozliczenia kosztów przy pomocy wspomnianej powyżej kilometrówki (samochód jest bowiem w świetle przepisów wykorzystywany stricte na cele firmowe).
Zatem dla każdego właściciela najlepszym rozwiązaniem będzie nabycie firmowego auta fabrycznie nowego w salonie dealerskim ( auto używane zakupione w komisie na podstawie faktury marża nie daje możliwości odliczenia VAT-u, gdyż dokument sprzedaży (faktura) nie zawiera jego kwoty). Zakup nowego auta dokonywany jest bowiem na podstawie faktury z 23% stawką VAT–u (która widnieje na fakturze) a tym samym przedsiębiorcy prawo odliczenia będzie tutaj przysługiwać. Po nabyciu auta wystarczy, aby przedsiębiorca przekazał dowód zakupu pojazdu (bądź oświadczenie o jego nabyciu) księgowym - analogicznie w przypadku zakupu od osoby prywatnej (przedsiębiorca jako osoba fizyczna) na podstawie umowy kupna – sprzedaży (i późniejsze wprowadzenie auta do EŚT) i będzie mógł dokonywać odpisów amortyzacyjnych w kolejnych okresach.
O ile samo wprowadzenie pojazdu do firmy nie stanowi większych problemów podatkowych o tyle sama jego sprzedaż już tak. Na przedsiębiorcy będzie bowiem ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego (od dokonanej sprzedaży stanowiącej przychód) jak też podatku od towarów i usług. Jak w takiej sytuacji powinien zachować się przedsiębiorca, aby kosztów podatkowych związanych ze zbyciem firmowego samochodu uniknąć? Zgodnie z treścią art. 43 . ust.1 pkt. 2. mówiącego że zwalnia się od podatku:
„dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.”
Stosując się do powyższego przepisu podatnik chcąc uniknąć zapłaty podatku od zbycia firmowego auta powinien dokonać jego sprzedaży w okresie pozwalającym zakwalifikować pojazd jako środek trwały używany (będący składnikiem majątku przedsiębiorstwa od co najmniej 6 miesięcy). Opisywany przepis nie obowiązuje jednak w powyższym brzmieniu w 2014 roku – od tego roku zwolnienie przysługuje bowiem wyłącznie podatnikom dokonującym sprzedaży auta firmowego objętych zwolnieniem z VAT (okres użytkowanie nie ma już tutaj znaczenia).
W związku z powyższym podatnik dokonujący zbycia firmowego samochodu zmienia jednocześnie status składnika majątku swojej firmy (dotychczas służącego celom firmowym zwolnionym z opodatkowania). Dokonanie sprzedaży nie będzie więc uprawniać podatnika do odliczeń. Co więcej – będzie na nim spoczywał obowiązek zwrotu podatku w całości lub części oraz dokonanie korekty. Co powinien zrobić więc przedsiębiorca, aby zachować się zgodnie przepisami? Powinien przede wszystkim oszacować początkową wartość środka trwałego (w opisywanym przypadku samochodu), bowiem to od jego wartości będzie zależeć sposób dokonania korekty. Przepisu podatkowe rozróżniają tutaj dwie sytuacje:
- samochody o wartości początkowej do kwoty 15 000 zł zbyte w okresie 6 - 12 miesięcy od ujęcia w ewidencji środków trwałych gdzie następuje konieczność zapłaty naliczonego podatku. Okres zwolnienia z tego obowiązku ma miejsce w momencie sprzedaży powyżej 12 miesięcy od chwili wprowadzenia pojazdu do ewidencji,
- samochody o wartości (początkowej) przekraczającej 15 000 zł – dokonanie korekty podatku od towarów i usług (VAT) następuje w okresie 5 lat od wprowadzenia środka trwałego do ewidencji ( każdy rok zmniejsza zobowiązanie podatkowe o 1/5). W tym przypadku podatnik jest zwolniony z zapłaty podatku w roku następnym po okresie minionych 60 miesięcy od zakończenia roku, w którym samochód został wprowadzony do ewidencji środków trwałych przedsiębiorstwa.