Firmanctwo. Co za to grozi?

Zasadą jest, że dokonywanie przez firmę sprzedaży wymaga od niej samej wystawienia faktury za faktyczną czynność sprzedaży. W praktyce możemy spotkać się jednak z obejściem tej podstawowej zasady – przedsiębiorca wystawia fakturę na rzecz innego podmiotu (względnie osoby fizycznej) za czynności które faktycznie nie miały miejsca w jego przypadku.

Czym jest więc zjawisko firmanctwa, kiedy mamy z nim do czynienia i jakie niesie ze sobą konsekwencje dla obydwu stron?

Posługiwanie się w prowadzonej działalności danymi innego podmiotu prowadzi do powstania zjawiska firmanctwa będącego jednocześnie przestępstwem karno - skarbowym o czym mówi art. 55 kks:

„Podatnik, który w celu zatajenia prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub rzeczywistych rozmiarów tej działalności, posługuje się imieniem i nazwiskiem, nazwą lub firmą innego podmiotu i przez to naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.”

Prościej rzecz ujmując firmanctwem nazywamy oszustwo dokonane przez podmiot, który nie chce posługiwać się własnymi danymi w celu ukrycia faktycznie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, jednocześnie wykorzystujący dane (Numer Identyfikacji Podatkowej oraz adres) innego podmiotu który wystawia na „siebie” faktury rejestrujące sprzedaż drugiej strony w zamian za zapłatę (przez osobę firmowanego) należnego VAT-u oraz podatku dochodowego wynikającego z dokumentów sprzedaży. Co więcej – wszelkie inne operacje wykonywane przez firmowanego w kontaktach kooperacyjnych np. wynikające z zawartych przez niego umów czy służące rozliczeniom podatkowym zawierać będą dane rejestrowe podmiotu który je „użycza”.

Pośród najczęstszych przyczyn występowania zjawiska firmanctwa w gospodarce jest chęć uniknięcia zapłaty (bądź co bądź) wysokich podatków oraz comiesięcznych składek na ubezpieczenia społeczne na które częstokroć przedsiębiorcę po prostu nie stać. Proceder ten jest jednak równie często stosowany przez osoby ukarane prawomocnym wyrokiem sądowym za przestępstwa gospodarcze a co za tym idzie mające zakaz prowadzenia działalności gospodarczej (osoba ukarana prowadzi działalność nielegalnie właśnie pod szyldem innego przedsiębiorstwa). Jak wspomniano powyżej – firmanctwo jest przestępstwem ściganym na mocy przepisów kodeksu karno - skarbowego.

Osoby bądź firmy współpracujące ze sobą na tej właśnie zasadzie i powodujące jednocześnie uszczuplenie zobowiązań podatkowych względem Skarbu Państwa narażają się na przykre dla siebie konsekwencje. Mowa tutaj jednak nie tylko o sankcjach w postaci grzywien (do 720 stawek dziennych w zależności od wysokości uszczuplonego zobowiązania podatkowego wobec Państwa) lecz także karze pozbawienia wolności za przestępstwo skarbowe do 3 lat (w przypadku straty budżetu państwa przekraczającej kwotę 300 000 zł). Oczywiście osoby dopuszczające się czynów zabronionych oprócz wspomnianych kar muszą pokryć również pozostała (niezapłaconą) kwotę podatku.