Na każdym przedsiębiorcy ciąży obowiązek skrupulatnego ewidencjonowania realizowanej sprzedaży oraz ponoszonych kosztów. Niestety do tej pory przepisy prawne regulujące obowiązki fakturowania, zwłaszcza odliczania stawek VAT, nie były zbyt przyjazne. Każdy, nawet mikro-przedsiębiorca, chcąc prawidłowo rozliczać koszty i móc korzystać z odliczeń, musiał przy każdych zakupach prosić o wystawianie faktury.
Utrudniało to życie zarówno samym przedsiębiorcom, jak i osobom trzecim, bo przecież ileż to razy kolejka do kasy w sklepie spożywczym była zablokowana przez jednego z klientów, który życzył sobie faktury za zakupy o wartości nieprzekraczającej nawet 10zł. Oczywiście, taka sytuacja była także kłopotliwa dla samych sprzedawców, którzy poświęcali czas na wystawianie kilkuzłotowych faktur, zamiast obsługiwać kolejnych klientów.
Zachód działa sprawniej
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w kilku zachodnioeuropejskich państwach (w tym, u naszych niemieckich sąsiadów). Zrezygnowano tam z absurdalnego obowiązku wystawiania groszowych faktur, usprawniając tym samym bieżącą obsługę klienta i ułatwiając życie małym i mikro przedsiębiorcom. Np. we wspomnianych wyżej Niemczech, przedsiębiorca nadal może korzystać z odliczania VATu, na podstawie wyłącznie paragonu, przy zakupach, których wartość nie przekracza kwoty brutto stu pięćdziesięciu euro. Księgowany w firmie paragon powinien zawierać oczywiście stosowne informacje, takie jak wartość sprzedaży (kwota brutto) oraz wyszczególnioną stawkę podatku VAT (w przypadku, gdy sprzedawane produkty posiadają różne stawki podatku VAT, paragon musi zawierać poszczególne wartości w odniesieniu do każdego towaru). Natomiast, w przeciwieństwie do faktur, taki paragon nie musi zawierać danych kupującego.
Ujednolicanie przepisów
Zapewne polscy przedsiębiorcy mogliby jedynie z zazdrością spoglądać na Zachód Europy, gdyby nie fakt, iż Unia Europejska postanowiła zająć się kwestiami fakturowania i odliczania podatku VAT i (w ramach ujednolicania przepisów podatkowych w państwach członkowskich) podjęła odpowiednie kroki, które na początku przyszłego roku powinny przynieść ulgę polskim przedsiębiorcom. Dzięki podjętej już w 2010 roku zmianie do dyrektywy unijnej (2010/45/UE)(1), zaproponowano wprowadzenie tzw. „faktury uproszczonej” we wszystkich krajach łonkowskich UE. Na podstawie takiego uproszczonego dokumentu sprzedażowego, kupujący będzie miał możliwość odliczenia stawki VAT, tak, jak w przypadku zwykłej faktury. Zaproponowano, by faktura uproszczona dokumentowała sprzedaż towarów i usług na kwotę nie iększą niż 100 euro. W przypadku państw członkowskich, które nie przystąpiły do strefy euro, kwota ta może być przeliczana na lokalną walutę (w przypadku Polski zaproponowano, by faktury uproszczone dla przedsiębiorców wystawiać do kwoty 450zł).
Jak będzie wyglądała faktura uproszczona
Faktura uproszczona, podobnie jak tradycyjna faktura, pozwoli przedsiębiorcom na odliczanie stawek VAT od dokonywanych zakupów (przy czym łączna kwota brutto zakupów, jak już wcześniej wspomniano, nie może przekroczyć wartości 450zł lub 100 euro). Faktura uproszczona, jak sama nazwa wskazuje, to dokument sprzedażowy, na którym widnieje mniej informacji, niż na zwykłych fakturach, przez co jej wystawianie powinno być szybsze, sprawniejsze i mniej kłopotliwe zarówno dla sprzedawcy, kupującego jak i osób trzecich (np. wspomnianych wyżej, czekających w kolejce za przedsiębiorcą żądającym faktury).
Dyrektywa unijna sugeruje, by uproszczony dokument zawierał przynajmniej takie informacje, jak: dane sprzedającego (nazwę, adres siedziby i numer identyfikacji podatkowej), datę sprzedaży, informacje o sprzedawanych towarach / usługach, kwotę brutto sprzedaży oraz oczywiście wysokość stawki VAT. Jeżeli kwota podatku nie będzie wyrażona liczbowo, faktura uproszczona powinna zawierać informacje, pomocne kupującemu do samodzielnego obliczenia wysokość VAT. Należy także pamiętać, iż dyrektywa unijna stwierdza, iż wyżej wymienione dane, to niezbędne informacje, które powinny znaleźć się na fakturze uproszczonej, przy czym dopuszcza się także zamieszczanie dodatkowych danych, jeżeli poszczególne kraje członkowskie wyrażą taką wolę. Zatem ostateczna forma i wygląd faktur uproszczonych będą zależały wyłącznie od polskiego rządu.
Zmiany już w 2013 roku
Ponieważ prace przygotowawcze do wprowadzenia faktury uproszczonej trwają już od ubiegłego roku, wszystko wskazuje na to, iż ten dokument, niewątpliwie ułatwiający życie przedsiębiorcom, zostanie wprowadzony zgodnie z pierwotnymi założeniami, to jest w dzień 01.01.2013 roku.