Czy można wycenić środek trwały bez dokumentu zakupu?

Wycena środka trwałego jest niezbędna, by ustalić jego wartość, która następnie zostanie wprowadzona do ewidencji środków trwałych i od której będą dokonywane odpisy amortyzacyjne. Co jednak w sytuacji, gdy nie posiadamy dokumentu zakupu (faktury, rachunku, paragonu), na którym podana jest cena środka trwałego? Podpowiadamy!

Jak określono w ustawie o PIT, środki trwałe to budowle, budynki, lokale, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne przedmioty stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, wykorzystywane na potrzeby związane z działalnością gospodarczą, o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok.

Wycena środków trwałych jest koniecznością, by móc wpisać je do ewidencji środków trwałych, a następnie – amortyzować. Jeśli środek trwały został zakupiony, a przedsiębiorca posiada dokument zakupu w postaci faktury czy rachunku, wycena nie stanowi problemu. Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy środek trwały zostanie wytworzony we własnym zakresie, otrzymany w darowiźnie lub spadku bądź następuje wniesienie wartości prywatnej do firmy.

Wytworzenie środka trwałego we własnym zakresie

Jeśli środek trwały został wytworzony przez przedsiębiorcę we własnym zakresie (np. stolarz wykonał do swojego biura komplet mebli), jego wartość początkową ustala się na podstawie kosztu wytworzenia. W skład tego kosztu wchodzi wartość zużytych do wytworzenia surowców/materiałów, wykorzystanych usług zewnętrznych, kosztów wynagrodzeń za pracę itp.

Uwaga! Do kosztu wytworzenia nie można wliczać wartości pracy własnej, małżonka lub małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, sprzedaży i pozostałych kosztów operacyjnych lub operacji finansowych.

Środek własny otrzymany w darowiźnie lub spadku

Jeżeli środek trwały trafi do firmy w formie darowizny lub spadku, za jego wartość początkową uznaje się wartość rynkową z dnia otrzymania darowizny/spadku lub kwotę wynikającą z umowy o nieodpłatnym przekazaniu.

Wniesienie prywatnego majątku do firmy

Jeżeli przedsiębiorca chce wnieść do środków trwałych firmy sprzęt prywatny (samochód, komputer itp.) powinien dokonać jego wyceny na podstawie cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia zużycia danego składnika majątku. O pomoc w wycenie można też zwrócić się do rzeczoznawcy.