Co to jest wynagrodzenie zasadnicze?

Podejmując temat wynagrodzenia zasadniczego, czy też często spotykanego określenia płacy – pensji zasadniczej (są to najczęściej określenia używane zamiennie) warto zapoznać się z informacjami zamieszczonymi w Ustawie - Kodeksie Pracy

Art. 78 par.2 Kodeksu Pracy definiuje tę tematykę w sposób następujący: W celu określenia wynagrodzenia za pracę ustala się, w trybie przewidzianym w art. 77(1) –77(3) warunki wynagrodzenia za pracę, wysokość oraz zasady przyznawania pracownikom stawek wynagrodzenia za pracę określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, a także innych (dodatkowych) składników wynagrodzenia, jeżeli zostały one przewidziane z tytułu wykonywania określonej pracy. Wynagrodzenie zasadnicze należy do obowiązkowego, jest stałym składnikiem wynagrodzenia za pracę zwane również wynagrodzeniem podstawowym i jest kwotą brutto bez dodatków. Do obowiązkowego wynagrodzenia poza zasadniczym zalicza się także dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych oraz w niedziele i święta, jak również pracę w nocy. Wynagrodzenie zasadnicze może składać się z części stałych i zmiennych. Na te części mogą wpływać cechy, rodzaj oraz warunki wykonywanej pracy.


Wszelkie warunki wynagrodzenia powinny zostać ustalone pomiędzy pracodawcą, a pracownikiem przed podjęciem pracy oraz zapisane w umowie o pracę, która zawiera wszelkie zasady pracy i rozliczeń między stronami. Pensja musi być wypłacana pracownikowi co miesiąc, bez względu na kondycję finansową firmy. Przy ustalaniu wielkości wynagrodzenia pracodawca często bierze pod uwagę doświadczenie i dotychczasowy staż pracy przyszłego pracownika. Wysokość wynagrodzenia zasadniczego bywa bardzo często informacją o której pracownicy między sobą nie rozmawiają jest to tzw. nie pisana zasada nie ujawniania informacji o wynagrodzeniu. Ważne, by pensja podstawowa była odpowiednio wysoka, gdyż od jej wielkości będzie zależała późniejsza wysokość świadczenia chorobowego na przykład w sytuacji zwolnienia lekarskiego czy urlopu macierzyńskiego. Umowa o pracę może określać dodatkowo do wynagrodzenia zasadniczego premię czy dodatkowe składniki wynagrodzenia, jest to część wynagrodzenia fakultatywnego czyli nie obowiązkowego.


Firmy przyjmują różne rodzaje systemów wynagradzania. Do najbardziej znanych systemów zalicza się system czasowy w którym wynagrodzenie przysługuje za czas pracy, przykładowo ktoś pracuje osiem godzin dziennie od poniedziałku do piątku w godzinach od ósmej do szesnastej i za ten przepracowany czas bez względu na efekty otrzymuje wynagrodzenie – pensję zasadniczą – podstawową. Kolejnym często stosowanym systemem wynagradzania na przykładzie branży budowlanej jest system akordowy w którym liczą się wyniki pracy i to, ile otrzymamy pensji zależy ściśle od rezultatów wykonanej pracy. Innym systemem wynagradzania najczęściej spotykanym wśród firm zatrudniających przedstawicieli handlowych, sprzedawców czy akwizytorów jest system prowizyjny. Wówczas wynagrodzenie uzależnione jest ściśle od wielkości osiągniętych obrotów sprzedażowych. Wielokrotnie wymienione wyżej systemy firmy łączą tworząc tym samym mieszane systemy wynagradzania czasowo – akordowe lub czasowo-prowizyjne.